Projekt „Cyfrowe udostępnianie zasobów biomolekularnych i opisowych Biobanku i Katedry Antropologii Uniwersytetu Łódzkiego – charakterystyka populacji zamieszkujących tereny dzisiejszej Polski na przestrzeni dziejów. Platforma informacyjna e-Czlowiek.pl” realizowany jest dzięki wsparciu z funduszy Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, kwota dofinansowania 6 669 971,00 PLN.
W ramach projektu została wytworzona infrastruktura informatyczna w postaci portalu e-czlowiek.pl. Za pomocą, której są udostępnione zdigitalizowane zasoby Katedry Antropologii i Pracowni Biobank. Udostępnienie odbywa się dwutorowo.
Po pierwsze są przystępnie prezentowane informacje z przetworzonych danych w formie e-muzeum. Na portalu zaprezentowano zmienność populacji zamieszkującej tereny dzisiejszej Polski Centralnej (okolice Brześcia Kujawskiego) na podstawie pozyskanych w wyniku prac archeologicznych szkieletów osób zamieszkujących te tereny od XI do XIX w. Informacja udostępniona na łamach portalu obejmuje nie tylko dokumentację archeologiczną ale również skany 3d szkieletów czy artefaktów znalezionych przy prowadzeniu prac archeologicznych. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych analiz bioinformatycznych DNA, wyizolowanego ze szkieletów również udało się uzyskać szczegółowe informacje na temat pochodzenia, wyglądu czy podatności na choroby. Tak otrzymany zbiór został uzupełniony o dane pozyskane z badań populacyjnych wśród obecnie żyjących Polaków. Dzięki czemu można porównać populacje historyczne z żyjącymi współcześnie osobami. Uzupełnieniem informacji jest prezentacja map pokazujących częstość występowania w genomie ludzkim polimorfizmów/wariantów zwiększającym lub zmniejszającym ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych czy nowotworowych, w danym obszarze kraju.
Drugą nie mniej istotną funkcją portalu jest dostarczanie opisanych wcześniej danych dla celów naukowych. Tym razem chodzi o szczegółowe dane surowe, udostępniane na potrzeby konkretnych analiz. W celu zapewnienia najwyższego standardu badań oraz prywatności dawców materiału dostęp do danych będzie możliwy tylko i wyłącznie za zgodą komisji naukowej projektu.
Na tym etapie warto nadmienić, że jest to jedyny na świecie zbiór danych obejmujący badania populacji zasiedlającą jeden obszar przez tak długi okres czasu. Dzięki właściwemu doborowi zbiorów zyskana zostanie ciągłość badań zmienności genetycznej na niewielkim obszarze przez całe Tysiąclecie! Pozwoli to na napisanie „genetycznej” historii Polski.
Wartość projektu: 6 669 971,00 PLN
Wartość dofinansowania ze środków europejskich: 5 644 796,45 PLN
Cel główny:
Cyfrowe, nieodpłatne udostępnienie zasobów nauki w otwartych formatach.
Cele szczegółowe:
Zwiększenie dostępności cennych zasobów nauki poprzez tworzenie repozytoriów danych (porównawczych/grup kontrolnych/populacyjnych, sekwencje aDNA i sekwencje DNA ludzi współczesnych) w otwartych standardach (pięć gwiazdek w skali otwartości) ułatwiających ich ponowne wykorzystanie, w tym także dostępnych do maszynowego/automatycznego odczytu.
Zwiększenie dostępnej ilości interfejsów programistycznych dostępu do danych.
Stworzenie infrastruktury przetwarzającej big data i umożliwiającej publikację cyfrowych repozytoriów danych.